Hội chứng cổ – nội tạng do thoái hoá cột sống

Hội chứng cổ – tim

Còn gọi là cơn đau thắt tim do cổ, có tác giả gọi là hội chứng cổ – ngực. Gunther và Sampson là những người đầu tiên mô tả về hội chứng đau âm ỉ ở vùng tim trong bệnh lý cột sống cổ. Tiếp sau đó, nhiều tác giả đã chứng minh sự tồn tại của các rối loạn tim hoặc đau vùng ngực trên trong sụn thoái hóa cột sống cổ. Những thay đổi bệnh lý của các hạch giao cảm cổ có thể do thoái hóa cột sống có thể ảnh hưởng đến sự chi phối thần kinh ở tim qua dây thần kinh tim. Ngoài ra, dây phế vị (dây thần kinh sọ não số X) và dây thiệt – hầu cũng đi qua đám rối thần kinh tim nông và sâu. GS. Yumashev đã gặp 170 trường hợp hội chứng cổ – tim, trong đó có 32 trường hợp được chuyển từ khoa nội sang.những thay đổi bệnh lý của hạch giao cảm cổ ảnh hưởng đến chi phối thần kinh tim qua dây X.

Bệnh nhân có cảm giác đau như đè nén, khoan dùi ở toàn bộ vùng tim hoặc sau xương ức, cơn đau kéo dài 60 – 90 phút, có triệu chứng báo trước bằng đau ở vùng vai, đặc biệt ở vùng liên – bả. Triệu chứng đau ở vùng tim tăng lên khi cử động đầu, ho hoặc nâng một cánh tay lên, Trong cơn đau vùng tim bệnh nhân thấy đánh trống ngực, nhịp tim nhanh, có thể có ngoại tâm thu. Điện tim không có biến đổi đặc hiệu của thiếu máu cơ tim. Chụp X.quang đều thấy hư xương sụn cột sống cổ. Điều trị bằng Nitroglycerin không kết quả. Phóng bế và kéo giãn cột sống cổ, cắt được cơn đau vùng tim.

Hội chứng tủy sống – cổ

Nói chung, hội chứng tủy sống – cổ do thoái hóa cột sống cổ gây hậu quả rất nặng nề. Phần lớn trường hợp khối lồi hay thoát vị đĩa đệm và các chồi xương phát triển theo hướng ra bên hoặc sau – bên. Chỉ trong các trường hợp ngoại lệ, đĩa đệm mới lồi ra theo hướng trung tâm hoặc cạnh – trung tâm thì mới gây chèn ép tủy. Các biểu hiện lâm sàng thường gặp là: chủ yếu xuất hiện ở hai chi dưới, tăng phản xạ gân xương, phản xạ bệnh lý bó tháp dương tính hoặc rối loạn cảm giác kiểu phân ly. Liệt nửa người hay liệt cứng (liệt hai chân) cũng có thể xảy ra. Trong giai đoạn quá độ chuyển sang mạn tính, bệnh nhân bị rối loạn dáng đi và dẫn đến mất điều hòa vận động (thất điều). Tổn thương tủy sống do thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có đặc điểm là xuất hiện từ từ với ít hoặc nhiều hội chứng không đặc hiệu. Bệnh thường được phát hiện muộn. Chẩn đoán được xác định bằng chụp tủy, chụp cắt lớp vi tính hay chụp cộng hưởng từ và loại trừ u tủy cổ. Về điều trị, chỉ có chỉ định phẫu thuật mới mang lại kết quả tốt với điều kiện phải được xử trí sớm.

Hội chứng cổ – túi mật

Cũng như hội chứng tim, hội chứng túi mật trong thoái hóa cột sống cổ đã được nhiều tác giả giải thích bằng cơ chế phản xạ và do nguồn gốc rối loạn thần kinh thực vật ở khu vực cổ.

Biểu hiện đau đầu kiểu Migraine cổ và viêm quanh khớp vai phải, kèm theo giãn túi mật, sau thời gian điều trị bằng phóng bế novocain vùng cổ và kéo giãn cột sống cổ, bệnh nhân hết đau và hết giãn túi mật.