1. Định nghĩa Viêm khớp nhiễm khuẩn (VKNK- septic arthritis) hay viêm khớp sinh mủ (pyogenic arthritis) là viêm khớp do vi khuẩn sinh mủ không đặc hiệu; không phải do lao, phong hay do nấm, ký sinh trùng hay virus gây nên. Bệnh thường xuất hiện ở những người có yếu tố nguy cơ […]
Chuyên mục: Bệnh học đau
Lý thuyết bệnh học các bệnh gây đau, bao gồm các bệnh cơ – xương – khớp, cột sống, thần kinh, mạch máu…
(ĐTĐ) – Những năm gần đây, việc khám kiểm tra sức khỏe được người dân đặc biệt quan tâm. Bên cạnh khám lâm sàng, còn được khám cận lâm sàng (siêu âm, điện tim, xét nghiệm). Nhờ đó, việc kiểm tra, đánh giá sức khỏe ngày càng khách quan, chính xác hơn. Để giúp chúng […]
I. NGUYÊN NHÂN Ðau dây thần kinh tọa thường gặp ở nam giới hơn nữ giới và thường ở lứa tuổi 30-50. Ðau dây thần kinh tọa do tổn thương rễ chiếm 90-95% còn lại là do tổn thương dây và đám rối. Có 2 nhóm nguyên nhân chính: 1. Nguyên nhân toàn thân: Viêm […]
1. Nguyên nhân và đặc điểm giải phẫu bệnh: – Hội chứng Guillain-Barré là bệnh lý đa rễ dây thần kinh thoái hoá myelin do viêm cấp gây rối loạn chủ yếu về vận động, phần lớn là lành tính. – Bệnh lý này được Guillain mô tả từ năm 1916. Không thấy có sự […]
1. Đại cương – Sinh lý bệnh: Bệnh lý thần kinh đái tháo đường là hậu quả trực tiếp hay gián tiếp của tình trạng tăng đường máu và hiện tượng thiếu máu liên quan đến sự tắc nghẽn các vi mạch cung cấp máu cho hệ thần kinh. Khởi đầu là một tổn thương […]
1. Đại cương 1.1. Lược sử bệnh thiếu Vitamin B1 – Năm 1882, Takaki (người Nhật) nhận thấy một số thuỷ thủ bị viêm đa dây thần kinh và tê phù do ăn gạo sát kỹ. Tác giả cho thay đổi chế độ ăn, cho ăn lúa mạch và cho ăn thịt thì các thuỷ […]
1. Khái niệm Bệnh thần kinh ngoại vi (peripheral neuropathy) là một khái niệm rộng, bao gồm rất nhiều loại tổn thương khác nhau của hệ thần kinh ngoại vi với những cơ chế bệnh sinh rất đa dạng tùy theo từng loại bệnh và nhóm bệnh cụ thể. Dựa theo kiểu hình phân bố […]
1. Đại cương Từ lâu người ta đã phát hiện ra rằng, cơ có thể co được là do quá trình khử cực của màng sợi cơ. Để thấy được sự khử cực màng đó, người ta có thể dùng hai phương pháp: Một là, dùng một dòng điện ngoại lai (dòng Galvanic hoặc dòng […]
1. Các xương sọ và khớp sọ Xương hộp sọ và các khớp sọ 2. Giải phẫu X quang sọ thẳng, nghiêng Hình ảnh giải phẫu X quang sọ thẳng 1. Xương trán 2. Xương hàm dưới 3. Xương hàm trên 4. Xương gò má 5. Hốc mắt 6. Lỗ thị 7. Khe bướm 8. […]
1. Kỹ thuật chụp X quang thường quy Kỹ thuật chụp X quang thường quy còn gọi là quy ước, kinh điển từ hơn 100 năm nay về đánh giá các tổn thương của sọ não và cột sống. Chỉ định chụp X quang xương sọ mặt, cột sống hiện nay được xem là hình ảnh […]
Khởi đầu của bệnh viêm cột sống dính khớp Bechterew là dấu hiệu viêm khớp cùng chậu (chiếm 70% trường hợp), tiếp theo là dấu hiệu thừa xương cột sống. Sớm nhất là sau 3 năm xuất hiện vôi hoá ở các dây chằng và các khớp của cột sống. Hình ảnh X quang cho […]
Lao cột sống là bệnh thường gặp nhất trong các bệnh lao xương khớp, thường xuất hiện ở đốt sống L1 – L2 và D9 – D12. Hình ảnh X quang lao cột sống diễn biến qua 3 giai đoạn: – Giai đoạn sớm: hẹp khe đĩa đệm, thấy rõ trên phim chụp cột sống […]
1. X quang thường: – Nên chỉ định ở bệnh nhân than phiền đau lưng. Đa số trường hợp trượt đốt sống do khe hở eo, di tật khuyết xương ở vùng eo rõ ràng và dễ nhận biết. Tuy nhiên tỷ lệ âm tính giả có thể tới 15-20%. X-quang cột sống thắt lưng […]
Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng thoát nhân nhầy của đĩa đệm qua lỗ rách của vòng xơ. Sự di chuyển của nhân nhầy thường ra phía sau và gây chèn ép vào ống tuỷ và rễ thần kinh. Thoát vị đĩa đệm hay gặp ở cột sống thắt lưng, có thể xảy ra […]
Bệnh thoái hoá cột sống gặp phổ biến ở người trên 40 tuổi. Theo Schmorl, thoái hoá cột sống là sự thoái hoá của vòng xơ bao quanh đĩa đệm, hậu quả làm cho đĩa đệm căng phồng lên và lồi ra ngoài, dây chằng cột sống bị kéo giãn ra và đóng vôi đoạn […]
1. Rối loạn chuyển tiếp ở cột sống Bình thường cột sống cổ (C) có 7 đốt, cột sống ngực (D) có 12 đốt, cột sống thắt lưng (L) có 5 đốt sống cùng (S) và 3 – 4 đốt cụt. Thay đổi số lượng đốt sống có thể xảy ra như sau: – Có […]
1. Đại cương 1.1. Mở đầu. + Cột sống là trụ cột của cơ thể, nhưng trong quá trình sinh trưởng và phát triển có nhiều bệnh lý mà hình ảnh X quang cho ta những thông tin quý giá để chẩn đoán bệnh. + Cấu tạo bình thường của một đốt sống có thân […]
1. Dấu hiệu tại khớp: – Có các đặc điểm: Nhiều khớp, đối xứng, phá huỷ khớp, tiến triển, biến dạng và cứng khớp. – Các dấu hiệu X quang thường không đặc hiệu, cần tổng hợp các yếu tố như vị trí tổn thương, đa khớp, tiến triển để chẩn đoán. – Bàn tay […]
Thoái hoá khớp là bệnh hư, mòn sụn khớp, xơ xương dưới sụn. Có 3 dấu hiệu cơ bản: – Hẹp khe khớp: hẹp không đồng đều, bờ không đều, biểu hiện bằng chiều cao của khoang gian đốt giảm, nhưng không bao giờ dính khớp. – Đặc xương dưới sụn: phần đầu xương, hõm […]
1. U xương lành tính 1.1. Đặc điểm chung – Tăng trưởng chậm. – Giới hạn rõ. – Không di căn. – Thường phát triển trong thời kỳ xương đang tăng trưởng. 1.2. Phân loại – Tùy theo nguồn gốc mô bệnh, người ta xếp các loại u xương lành tính như sau: + U […]
1. Đặc điểm trên phim X quang thường quy – Tiêu xương là chính. – Rất ít có đặc xương, hiếm có ổ abcès và mảnh xương chết. – Thường có tổn thương khớp kèm theo. 2. Vị trí tổn thương – Bệnh khu trú hầu hết là ở đầu xương gần sụn các […]
Viêm xương tuỷ xương là bệnh lý xương thường gặp hàng ngày. Với triệu chứng lâm sàng rõ rệt, với hình ảnh phim X quang thường quy điển hình thì không khó khăn gì trong chẩn đoán sớm và điều trị có hiệu quả cho bệnh nhân. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp khó, […]
Các loại hình thương tổn của xương được chia làm 3 loại có liên quan đến độ cản quang, cấu trúc và hình dáng, có khi riêng lẻ, có khi phối hợp; cản quang, cấu trúc và hình dáng, có khi riêng lẻ, có khi phối hợp. 1. Hình ảnh X quang xương khớp bình […]
1. Mô xương Là mô liên kết gồm có các tế bào xương (cốt bào), chất gian bào vôi hóa, những sợi keo và một số chất vô định hình giàu Mucopolysaccharis. Mô xương là một mô sống luôn luôn thay đổi dưới sự ảnh hưởng của các tế bào tạo xương (osteoblast) và các […]
1. Đại cương Năm 1979, giải thưởng Nobel về y học đã được trao cho hai chuyên gia vật lý học là Cormack (Mỹ) và Hounsfield (Anh) vì những đóng góp của hai ông cho sự thành công của phương pháp chụp cắt lớp vi tính. Sự kiện này nói lên những cống hiến to […]
Cộng hưởng từ (magnetic resonance imaging: MRI) khi mới ra đời được gọi là cộng hưởng từ hạt nhân. Dù tên gọi khác đi nhưng nguyên lý chung của MRI vẫn không thay đổi. MRI lâm sàng sử dụng đặc tính từ của nguyên tử hydro, sự tương tác của nó với một từ trường […]
1. X quang thường quy (Conventional Radiography) Các kỹ thuật chụp X quang thường quy hay còn gọi là quy ước, hầu như kinh điển từ hơn 100 năm nay đã đánh giá các tổn thương xương một cách hiệu quả. Từ gãy xương trong chấn thương cho đến các bệnh lý nhiễm trùng, ký […]
Sự chèn ép dây thần kinh là thực thể lâm sàng tương đối chung ở một số môn thể thao như là đua xe đạp, đeo nặng. Nó cũng phát sinh ở những người bệnh mà họ làm nghề nghiệp có động tác lặp đi lặp lại, nhất là họ bị một số tình trạng […]
Tải đè nặng lên cơ thể của vận động viên có thể định nghĩa như toàn bộ các lực và momen tác động lên cơ thể đó. Tải đè nặng trên cấu trúc đặc biệt của cơ thể vận động viên có thể được định nghĩa như toàn bộ lực và momen tác động lên […]
Thể dục từng được coi là tác nhân kích thích mạnh làm thay đổi nồng độ trong tuần hoàn của nhiều loại hormon khác nhau (Galbo, 1983). Kết cục là sự ổn định nội mô của hệ nội tiết có thể bị xáo trộn nhiều giờ, thậm chí vài ngày sau luyện tập, miễn là […]
Người ta nghĩ rằng các dây chằng bộ xương chỉ gồm có các mô sợi dai mà chức năng duy nhất của chúng ta là giữu cho các khớp ở đúng vị trí. Trong thập kỷ qua, vô số các công trình nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu lâm sàng về các dung mạo […]
Sụn là một mô vững và trong mờ, có độ cứng rắn đáng kể để thích ứng tốt khi mang trọng tải. Ở trong thai, bộ xương lúc đầu cũng là sụn. Giống như các mô liên kết khác, xương gồm các tế bào-tế bào sụn và khuông liên tế bào chứa các thớ. Khuôn […]
1. Cấu tạo khớp bình thường Ở khớp hoạt dịch bình thường các đầu xương được bao phủ bởi sụn khớp trong và mặt được bôi trơn bằng nước hoạt dịch tạo ra từ màng hoạt dịch nâng đỡ bởi nang khớp sợi thớ. Khi xem xét các vết thương khớp nối liên quan đến […]
Hoạt động của cơ bắp tác dụng chịu tải lên bộ xương và xương được xây dựng lại tỷ lệ với tổng số tải vật lý, định luật Wolff. Tải tác dụng lên bộ xương có thể tạo thành hoặc do hoạt động của cơ bắp hoặc do trọng lực. Có mối tương quan thuận […]
Sinh lý học xương Bộ xương gồm có các thành phần hữu cơ và vô cơ. Thành phần hữu cơ, 30%, bao gồm chất tạo keo, glucoprotein, phosphoprotein, mucopolysaccharid hoặc glycosaminoglycan (GAG) và lipid. Thành phần vô cơ (70%), gồm chủ yếu là các tinh thể hydroxyapatit (Ca10(PO4)6(OH)2) có tính chất vật lý của gốm […]
Khối lượng xương, tức là tổng lượng khoáng trong bộ xương có ý nghĩa quan trọng. Mối tương quan chặt chẽ giữa khối lượng xương đo được của các xương trong cơ thể và độ vững chắc của những xương đó đã biết rõ. Cấu tạo hoặc cấu trúc của xương cũng có tầm quan […]
Sau khi đã xem xét việc phân loại các chấn thương thể thao, các yếu tố tâm lý thúc đẩy, các yếu tố chung về sức khỏe và về dinh dưỡng và các đặc điểm của hệ cơ xương, giờ đây chúng ta sẽ lưu ý đến một chiến lược tổng thể phòng ngừa chấn […]
Các chấn thương trong thể thao là đặc hiệu đối với thể thao (Muckle, 1978) song do mọi chấn thương đều liên quan đến cùng những mô ấy, mức độ dễ tổn thương của mô, sự đánh giá và luyện tập liên quan đến xương, sụn, dây chằng, gân và cơ sẽ lần lượt được […]
Sung sức Sung sức toàn thân có ý nghĩa dự phòng với chấn thương (Jesse, 1977). Khả năng chịu đựng của hệ tim mạch có tầm quan trọng cơ bản với sung sức. Chỉ số đơn giản nhất về sự sung sức của tim mạch là VO2max, là một chỉ dẫn xem các mô sử […]
Vì tại Mỹ, hàng nhiều tỉ đôla đã tiêu phí cho công nghiệp do các chấn thương trong công nhân lao động nên các nhà nghiên cứu đã khảo sát nguyên nhân tập trung gây chấn thương nơi làm việc. Một số các phát hiện có thể rất thích hợp để phòng ngừa chấn thương […]
