Blog Đau
Chẩn đoán nhầm trong y học
(ĐTĐ) – Chẩn đoán nhầm trong y học vẫn thường hay xảy ra và để lại hậu quả đáng tiếc. Vài năm trước, tại TP.HCM có một bác sĩ bị nhồi máu cơ tim lại tưởng mình bị viêm dạ dày sắp thủng, ra y lệnh cho điều dưỡng tiêm thuốc giảm đau. Và vị bác sĩ đã chết ngay sau khi tiêm thuốc, gây ra nỗi oan ức cho anh điều dưỡng.
Y khoa là một khoa học có nhiều sai số. Ngay từ ngàn xưa, theo y văn, đã có khá nhiều những nhầm lẫn trong chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân gây nên do thầy thuốc. Không phải chỉ có những thầy thuốc mới ra trường và chưa có kinh nghiệm mới mắc phải những sai lầm này, mà ngay cả những thầy thuốc giàu kinh nghiệm cũng có những lần mổ sai trong suốt cuộc đời hành nghề của mình.
Những chẩn đoán nhầm lẫn thường xảy ra với các “cặp đôi” dưới đây trong ngành y học Việt Nam:
Viêm phần phụ, u nang buồng trứng xoắn nhầm với viêm ruột thừa
Đây là trường hợp điển hình nhất trong việc chẩn đoán nhầm lẫn, có nhiều trường hợp phải mổ ra mới biết là không phải viêm ruột thừa. Vì viêm phần phụ, nhất là phần phụ bên phải, bệnh nhân cũng có đau vùng hố chậu phải, cũng có sốt, ấn hố chậu phải cũng đau nhảy nhổm lên và khó nhất là khi siêu âm, nếu bác sĩ chưa đủ kinh nghiệm, bụng bệnh nhân có nhiều hơi thì rất có khả năng nhầm lẫn. Tuy nhiên, trong nghề ngoại khoa thì nhầm lẫn này có thể sửa chữa được. Chính vì vậy, khi bệnh nhân nữ có đau hố chậu phải cần phải khám thêm phụ khoa nếu có nghi ngờ giữa viêm ruột thừa và u nang buồng trứng xoắn hay viêm mủ phần phụ.
Viêm túi mật cấp với viêm dạ dày
Bệnh nhân có đau hạ sườn phải và thượng vị kèm theo ói mửa nhiều. Những bệnh nhân có tiền căn viêm loét dạ dày thì rất khó chẩn đoán là viêm túi mật hay viêm dạ dày cấp. Nhất là nếu bệnh nhân không sốt. Từ trước đến nay, với một số cơ sở y tế thiếu máy siêu âm, nhân viên y tế khám chưa kỹ và không cho làm siêu âm trong cấp cứu thì rất dễ bỏ qua căn bệnh viêm túi mật cấp do sỏi túi mật. Chỉ đến khi túi mật có mủ vỡ vào ổ bụng gây viêm phúc mạc thì mới chẩn đoán ra thì có phần đã quá trễ cho việc điều trị. Chính vì vậy, trong những trường hợp này bệnh nhân nên nói rõ cho thầy thuốc các triệu chứng có liên quan đến sỏi túi mật như ăn khó tiêu, đau tức hạ sườn phải khi ăn có dầu mỡ nhiều.
Chẩn đoán nhầm trong y học vẫn thường hay xảy ra và để lại hậu quả đáng tiếc. (Ảnh minh hoạ)
Bác sĩ và nhân viên y tế đều có một nỗi sợ kinh hoàng là trực đêm. Sự căng thẳng và quá tải bệnh nhân cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhiều sơ sót và chẩn đoán lầm.
Để tránh trường hợp này, bệnh nhân cũng nên từ bỏ quan niệm cứ thấy đau ở bụng thì quy kết mình đau dạ dày và cho rằng đau dạ dày là bệnh của tất cả người dân Việt Nam như nhiều người vẫn nghĩ, dẫn tới coi thường hoặc cố chịu cơn đau, không cấp cứu kịp thời.
Viêm đáy phổi nhầm với viêm phúc mạc
Trong hơn 27 năm làm ngành y, không dưới 10 lần chúng tôi gặp sự nhầm lẫn trớ trêu này. Bệnh nhân thường có sốt, ho nhiều đi kèm. Có khi bệnh nhân đang được điều trị tại khoa hô hấp hay khoa nội của bệnh viện, đột nhiêu đau bụng dữ dội, nhất là hai bên hạ sườn phải và trái sau đó lan ra khắp bụng. Bác sĩ khám thấy có phản ứng phúc mạc và quyết định chuyển phòng mổ. Nhưng sau khi mở bụng thì ngỡ ngàng: Không hề có mủ trong khoang màng bụng, không có tổn thương nào được phát hiện. Bệnh nhân được đóng bụng lại với bao nỗi nghi hoặc của người thầy thuốc ngoại khoa. Sáng hôm sau, bệnh nhân được chụp X-quang phổi thấy tình trạng viêm phổi thùy dưới nặng. Sai lầm này có thể tránh được cũng bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang hụng và X-quang phổi trước khi quyết định phẫu thuật.
Thủng dạ dày với nhồi máu cơ tim
Bệnh nhân đau vùng thượng vị, đột ngột tăng lên dữ dội và lan lên ngực trái. Đau nhiều đến nỗi bệnh nhân không dám cử động. Nếu có kèm theo xuất hạn mồ hôi và ói mửa nhiều thì rất dễ chẩn đoán là thủng dạ dày nhất là khi bệnh nhân có tiền sử loét dạ dày. Tuy nhiên, cũng rất cần phải đo điện tim ngay cho bệnh nhân nhằm phát hiện những trường hợp nhồi máu cơ tim cấp thể dưới hoành. Cái chết của một bác sĩ tại TP.HCM trong vài năm trước do ông tự chẩn đoán sai về bệnh của mình, sau đó ra y lệnh cho điều dưỡng tiêm thuốc giảm đau là bài học đắt giá trong ngành y Việt Nam về sự sai lầm trong chẩn đoán bệnh.
Tránh sai lầm trong chẩn đoán ngoại khoa
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ hằng ngày của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh, những sai lầm trong chẩn đoán và điều trị những bệnh ngoại khoa có giảm đi đáng kể nhưng không phải là hoàn toàn không xảy ra.
Công ty Cổ phân TSun Việt Nam
[DoctorHome DH14] Máy trị liệu đa năng DoctorHome DH-14 (tiêu chuẩn)
Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng
Để tránh cho việc lầm lẫn giữa các bệnh, cần phải mổ tức điều trị ngoại khoa, với các bệnh chỉ cần điều trị nội khoa thì rất cần sự khám và hỏi bệnh tỉ mỉ. Đồng thời, cho tiến hành đủ các xét nghiệm cần thiết, nhất là các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh.
Về phía bệnh nhân, khi đến thăm khám tại các phòng mạch hay bệnh viện, cần nhớ rõ và tường thuật chính xác những biểu hiện của cơ thể, kể cả thời gian, quá trình cơn đau diễn ra. Điều đó sẽ giúp y, bác sĩ dễ dàng định bệnh và chẩn đoán chính xác hơn.
Tháng 2 vừa qua, BV Nhi Quảng Nam trong quá trình chẩn đoán đã có những tiên lượng sai sót, dẫn đến hậu quả một bé sơ sinh suýt bị chôn sống vì gia đình đã đưa cháu về “lo hậu sự” theo lời của bác sĩ. Sau đó gia đình phát hiện bé vẫn còn sống và đưa đến BV Quảng Nam cấp cứu kịp thời. Mặc dù bà Trương Thị Sương, Phó Giám đốc BV, đã thừa nhận sai sót và xin chịu trách nhiệm nhưng đó cũng là bài học đắt giá cho những người quyết định tính mạng con người qua việc chẩn đoán và điều trị bệnh. |
PGS.TS. Nguyễn Hoài Nam – ĐH Y Dược TP.HCM
Nguồn Phapluattp.vn
(Lưu ý: Việc đáp ứng với các liệu trình điều trị, máy, thiết bị trợ giúp là khác nhau tùy thuộc cơ địa mỗi người !
Những thông tin y học trên website chỉ mang tính tham khảo, bạn không được tự ý áp dụng nếu chưa được sự chỉ dẫn của thầy thuốc !)
Công ty Cổ phân TSun Việt Nam
[DoctorHome DH14] Máy trị liệu đa năng DoctorHome DH-14 (tiêu chuẩn)
Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng
