fbpx
Viện điện tử

Viêm cân gan chân: Điều trị

GIAI ĐOẠN 1

Kéo dãn cân gan chân

· Thực hiện 4-5 đợt mỗi ngày, 5-10 lần mỗi đợt

· Thực hiện trước khi bước những bước đầu tiên vào buổi sáng, trước khi đứng lên sau quãng nghỉ lâu.

· Ngồi kéo dãn cân gan chân:

– Ngồi, kéo hết năm ngón ngược ra phía sau gối (H. 5-25). Giữ 30 giây rồi lặp lại năm lần. Cách thay thế là ngồi chồm người nhón gót các ngón duỗi (duỗi ở khớp bàn đốt). Ngồi chồm hổm cho đến khi thấy căng ở nguyên ủy cân gan chân (H. 5-26). Giữ 30 giây, không nhún người. Lặp lại 5 lần.

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-25 Kéo dãn cân gan chân. Bệnh nhân ngồi, gối gập bàn chân để bằng trên sàn. Dùng tay nhấc đầu các ngón lên. Khi cổ chân gập mặt lưng, kéo các ngón về phía gối giữ vị thế này 10 giây; lặp lại 10 lần mỗi ngày. Khi kéo cần cảm nhận được lực căng ở cân gan chân.

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 26, 27, 28
Hình 5- 26 Các kiểu kéo dãn thay thế. Bệnh nhân ngồi chồm, các ngón duỗi bên dưới (khớp bàn đốt). Chầm chậm hạ mông lên gót cho đến khi cảm thấy sức căng nhẹ ở dưới gót. Giữ như thế 30 giây lặp lại 5 lần như thế mỗi đợt. Không nhún người.
Hình 5-27 Ngồi kéo dãn cân gan chân. Ngồi, đặt khớp bàn đốt duỗi quá và nhẹ nhàn đẩy bắp chân để kéo dãn khớp bàn đốt nhiều hơn. Giữ 30 giây; lặp lại 5 lần mỗi đợt.
Hình 5-28 Kéo dãn cân gan chân ép vào tường.

– Ngồi, để chân như hình 5-27, sau đó ép lực hướng xuống lên bắp chân. Giữ 30 giây. Lặp lại 5 lần.

· Kéo dãn cân gan chân khi dựa tường:

– Đặt chân dựa tường như hình 5-28. Nhè nhẹ dựa người ra trước chầm chậm và giữ 30 giây. Lặp lại 3-5 lần.

Kéo dãn gân Achille kiểu người chạy bộ

· Gân Achille bị căng thường là dấu chỉ viêm cân gan chân tăng nặng hoặc là nhân tố gây nên viêm cân gan chân. Vì lý do đó, cần chú ý nhiều đến các bài tập kéo dãn gân Achille

-5%
10.990.000
Mua
-9%
Bán chạy

Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng

[Wonder MF508N] Máy vật lý trị liệu Wonder MF5-08N (New)

3.290.000
-6%

Hỗ trợ cơ xương khớp chi dưới

[MPT8-12] Máy vật lý trị liệu đa năng MPT8-12

3.490.000
Mua
BH 20 năm
Mua

· Kéo dãn gân gót kiểu người chạy bộ:

· Chầm chậm kéo dãn (không kéo giật cục) gân Achille bằng cách đặt chân bệnh ra sau (H. 5-29) và chầm chậm gập gối. Giữ lại 30 giây và lặp lại 5 lần.

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-29 Kéo dãn gập gối kiểu người chạy bộ (kéo dãn cơ dép)

· Kéo dãn cơ sinh đôi kiểu người chạy bộ:

· Giữ gối thẳng và chầm chậm kéo dãn chân bệnh trong 30 giây (H. 5-30)

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-30 Kéo dãn kiểu người chạy bộ (cơ sinh đôi)

· Kéo dãn gân Achille trên bờ xiên:

· Đặt bàn chân như hình 5-31 và giữ 30 giây trong khi chầm chậm đưa người ra trước để kéo dãn gân Achille.

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-31

Nghỉ tập các hoạt động tương ứng

· Ngưng tập chạy và các hoạt động cho đến khi hết triệu chứng trong 6 tuần. Chuyển sang

· Bài tập va chạm nhẹ

· Đạp xe tại chỗ

· Bơi

· ‘Chạy’ nước sâu có đai nước (xem phần thủy trị liệu, chương 7)

· Giảm cân

· Chuyển đổi nền cứng (xi măng) sang nền mềm (cỏ hay tro trấu)

Chêm lót gót

· Hội Chỉnh hình Bàn chân Mỹ và Hội Cổ chân (AOFAS) trong một nghiên cứu đa trung tâm phát hiện rằng miếng đệm chêm trong đế giày mang lại hiệu quả hơn các chỉnh cụ đặt riêng, cứng và đắt đỏ cho bệnh viêm cân gan chân.

· Thường chúng tôi dùng miếng đệm lót giày chạy và miếng Viscoheel (H.5-32) hoặc lúc đầu dùng miếng PPT/Plastazote.

· Bệnh nhân có cơ chế bàn chân bất thường như bàn chân vòm hay bàn chân bằng có thể hưởng lợi từ việc dùng chỉnh cụ đặt riêng có lót đệm cuối cùng (xem giai đoạn 2)

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-32 Viscoheels. Miếng lót mềm được đặt vào bất kỳ giày nào bệnh nhân mang.

Chỉnh sửa giày mang (giày chạy)

* Gót rộng để trợ giúp kiểm soát sự vững chắc của gót chân.

* Miếng đỡ gót chắc để kiểm soát phần sau bàn chân.

* Đệm chêm mềm để nâng gót 12-15 mm cao hơn gót chân.

* Miếng đệm ôm vừa gân Achilles

* Tránh miếng quai sau giày da cứng làm biến dạng gân Achilles

Băng chân kiểu low-dye

· Một số bệnh nhân đạt được giảm đau bằng băng chân kiểu low-dye, nhưng từ góc nhìn thực tế, viêc băng mỗi ngày khó mà duy trì

· Khoa học đằng sau việc băng low-dye chưa được nghiên cứu đầy đủ

Xoa bóp bằng đá lạnh

· Chườm đá vào chỗ viêm để có tác dụng kháng viêm.

· Dùng đá trong một miếng giấy hay cốc Styrofoam (có lớp lột được) trong 5-7 phút; hãy đảm bảo tránh được phỏng lạnh.

THUỐC KHÁNG VIÊM

· Thuốc uống kháng viêm có những kết quả khác nhau. Thử dùng nhanh cyclooxygense-2 (COX-2) ức chế (ví dụ celecoxib [Celebrex]) lúc đầu. Nếu đáp ứng không nhiều thì bỏ cách trị liệu này vì có thể có tác dụng phụ.

GIAI ĐOẠN 2

· Nếu giai đoạn 1 thất bại trong việc giảm triệu chứng sau vài tháng, thì giai đoạn 2 được bắt đầu

· Trước khi bắt đầu các phương pháp, hãy lượng giá bệnh nhân lại về các nguyên nhân đau gót:

· Cân nhắc chụp scan xương nếu nghi gãy xương gót

· Cân nhắc qui trình xét nghiệm HLA-B27 và yếu tố thấp/viêm cột sốt phản ứng huyết thanh âm tính nếu có những dấu hiệu hệ thống hoặc những triệu chứng rõ ràng.

Mang nẹp

· Việc mang nẹp cho thấy là có ích trên 50% bệnh nhân

· Một cái nẹp ngắn để đi đặt bàn chân ở vị thế trung tính có thể dùng trong một tháng.

· Nẹp tháo rời được (cam boot) được trưng dụng nếu chân phải bị đau (nhằm cho phép bệnh nhân tháo cam boot để lái xe)

· Lương giá tiến triển sau 1 tháng; cân nhắc mang boot tháo được thêm 1 tháng nữa nếu cần.

· Sau hai tháng mang nẹp, thì mang boot tháo rời được nhằm dần chuyển từ boot sang giày chạy.

Chỉnh cụ

· Bệnh nhân vòm thật cao hoặc thật thấp có thể thuận lợi nếu chêm lót chỉnh cụ.

· Miếng chêm ít cứng, tạo sự dễ dàng có thể chêm vào kiểu bàn chân vòm (cao) cứng là loại bàn chân cần nhiều đệm lót và ít kiểm soát được phần bàn chân sau.

· Một miếng chêm êm nhưng cứng được chỉ định cho một bàn chân ít vững hơn có quay sấp kiểu bù trừ (bàn chân bằng có vòm thấp), là bàn chân vốn cần nhiều kiểm soát.

Tiêm cortison (H. 5-33)

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-33 Kỹ thuật tiêm cortison (cho viêm cân gan chân)

· Tiêm cortison vào vùng gần với cân mạc gan chân thường giảm được đau, nhưng làm yếu cân mạc và dẫn đến đứt cân mạc cuối cùng là sụp vòm bàn chân.

· Các nguy cơ có thể xảy ra với việc tiêm (như đứt, teo mô mỡ đệm, nhiễm trùng) phải được thảo luận với bệnh nhân và những hậu quả về lâu dài có thể có so với các lợi ích nhất thời.

· Một hoặc hai mũi steroid có thể tiêm mỗi 3-6 tháng và chỉ sau các phương pháp điều trị giai đoạn 1 đã thất bại.

Nẹp đêm

· Một cái nẹp gập mặt lưng mang ban đêm được báo cáo là có tạo thuận lợi. Nẹp giữ cân mạc gan chân luôn trong tình trạng căng. Lý thuyết yểm trợ cho việc dùng nẹp ban đêm là để hạn chế tới mức tối thiểu sự thay đổi trong sức căng của mạc vốn xảy ra trong những hoạt động mới ở ban ngày. Những nẹp ban đêm khác được bán trên thị trường sản xuất loại nẹp trung tính (0 độ) và có sẵn tại AliMed (H. 5-34).

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-34 vị thế nẹp dùng ban đêm

Những phương pháp thay thế

· Siêu âm (H. 5-35)

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-35 siêu âm cân gan chân

· Xoa bóp sâu (H. 5-36)

Viêm cân gan chân: Điều trị

Hình 5-36 Xoa bóp sâu cân gan chân

· Những phương pháp thay thế có thể tạo thuận lợi đối với các bệnh nhân được chọn lọc, nhưng y văn về hiệu quả của chúng vẫn chưa kết luận được.

GIAI ĐOẠN 3

· Hình thức điều trị viêm cân gan chân không kiểm soát được gồm việc điều trị bằng sóng sốc điện năng lượng cao ngoài cơ thể bằng dụng cụ Ossa Tron (Healthtronics, Marnetta, GA). Việc điều trị này được gọi là orthotripsy, được dùng cho bệnh nhân dùng các phương pháp điều trị bảo tồn giai đoạn 1 và 2

· Alvarez và cộng sự (2003), trong một nghiên cứu về orthotripsy, báo cáo kết quả thành công ở 83% bệnh nhân trong 1 năm sau một hoặc hai phương pháp điều trị. Quãng thời gian các triệu chứng có trước khi điều trị ít có tác động đến các kết quả của phương pháp orthotripsy. Tỉ lệ thành công mỹ mãn là từ các bệnh nhân có những triệu chứng hiện diện trên 2 năm trước khi điều trị bằng orthotripsy. Phương pháp điều trị bằng thuốc vờ có 55% tỉ lệ thành công. Tỉ lệ thành công mỹ mãn là 82% ở những bệnh nhân bị viêm cân gan chân và chồi xương gót. Bảy mươi chín phần trăm số bệnh nhân được báo cáo là những người có viêm cân gan chân mà không có chồi xương gót.

· Những người biên tập sách này muốn thử hình thức điều trị kiểu này trước khi phẫu thuật giải phóng cân gan chân vì có một tỉ lệ có ý nghĩa số ca bị sụp vòm và đau dai dẳng xương gót hộp có liên quan đến việc giải phóng cân gan chân.

· Tuy nhiên Haake và cộng sự (2003) đã thực hiện một thử nghiệm mù đôi ngẫu nhiên trên 137 bệnh nhân được điều trị bằng liệu pháp sốc ngoài cơ thể đối với viêm cân gan chân mãn tính. Tỉ lệ thành công sau 12 tuần là chỉ 35% đối với orthotripsy và 30% với nhóm dùng thuốc vờ. Kết quả tương tự ở cả hai nhóm sau 1 năm, điều này dẫn các tác giả đến kết luận rằng liệu pháp sốc điện ngoài cơ thể là không có tác dụng đối với viêm cân gan chân.

· Do đó vẫn còn rất nhiều tranh cãi trong y văn về hiệu quả của phương pháp orthotripsy trong điều trị viêm cân gan chân.

· Các bệnh nhân đã trải qua hết các phương pháp ở giai đoạn 1 và 2 nhưng thất bại thì cũng là ứng cử viên cho can thiệp bằng phẫu thuật (giải phóng cân gan chân)

· Vì tỉ lệ biến chứng cao ở phẫu thuật kiểu này và bản chất tự hạn chế của viêm cân gan chân ở từ 90% đến 95% bệnh nhân, chúng tôi mở rộng chỉ định phẫu thuật cho các ca thất bại trong điều trị bằng các phương pháp ở giai đoạn 1 và 2 trong 18 tháng. Hầu hết y văn đề xuất cho liệu pháp bảo tồn là 12 tháng.

· Chúng tôi không bao giờ mổ nội soi trong giải phóng cân gan chân vì làm gia tăng tỉ lệ biến chứng và nhìn không rõ so với mổ hở và mổ nội soi không xác định được thần kinh đến cơ dang ngón út.

Hội Chỉnh hình bàn và cổ chân Mỹ

Điều trị không phẫu thuật được đề nghị ít nhất là 6 tháng và tốt hơn là 12 tháng.

Hơn 90% bệnh nhân đáp ứng với điều trị không bảo tồn trong vòng 6-10 tháng.

Khi phẫu thuật được tính đến, thì lượng giá dùng thuốc phải được cân nhắc trước khi phẫu thuật.

Bệnh nhân phải được tư vấn về các biến chứng và nguy cơ nếu có chỉ định phẫu thuật nội soi hoặc mổ hở.

Nếu chèn ép thần kinh cùng tồn tại với đau cân mạc hay xương, thì không nên mổ nội soi hay mổ đóng.

Hội CHBCCM không khuyên phẫu thuật các kiểu trước khi dùng phương pháp bảo tồn.

Hội CHBCCM ủng hộ can thiệp phẫu thuật có trách nhiệm, lên kế hoạch kỹ lưỡng khi mà điều trị bảo tồn thất bại và các xét nghiệm đã được thực hiện.

Hội CHBCCM ủng hộ kiểm soát chi phí trong những điều trị đau gót mà kết quả thu được không thể phục hồi nguyên trạng được.

Hội CHBCCM tiến cử việc chêm lót gót, dùng thuốc và kéo dãn trước khi chỉ định chỉnh cụ đặt riêng hoặc vật lý trị liệu chuyên sâu.

Phát ngôn nêu quan điểm này có ý nghĩa như một hướng dẫn cho các nhà chỉnh hình chứ không có ý áp đặt một kế hoạch điều trị.

Nguồn Dongbaotrongtachtra.wordpress.com

(Lưu ý: Việc đáp ứng với các liệu trình điều trị, máy, thiết bị trợ giúp là khác nhau tùy thuộc cơ địa mỗi người !
Những thông tin y học trên website chỉ mang tính tham khảo, bạn không được tự ý áp dụng nếu chưa được sự chỉ dẫn của thầy thuốc !)

-5%
10.990.000
Mua
-9%
Bán chạy

Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng

[Wonder MF508N] Máy vật lý trị liệu Wonder MF5-08N (New)

3.290.000
-6%

Hỗ trợ cơ xương khớp chi dưới

[MPT8-12] Máy vật lý trị liệu đa năng MPT8-12

3.490.000
Mua
BH 20 năm
Mua
DMCA.com Protection Status